تلاطم در امواج دریای حدیث ولایت
خواستیم امر به
معروف و نهی از منکر را بشناسیم و بدانیم وظیفه ما چیست؟ روزها با رفقای طلبه
امروز یا همان دانشجویان دیروز به دنبال آیات و روایات گشتیم، رسالهها را زیر و
رو نمودیم، با اساتید مصاحبه نمودیم و از گروههای آمر و ناهی کسب تجربه نمودیم. به حساب خود در دریای شناخت امر به معروف و نهی
از غرق شدیم. امّا آن گاه که به کلام ولی نگرستیم، یافتیم که از آن دریا جز قطرهای
نفهمیده ایم. مبهوت بحر عمیق ریزبینی، ظرافت و فراست ایشان در آیات و روایات شدیم.
گوشهای نبود که ایشان اشاره ننموده بودند. کلامی که گام ها از آخرین تجارب گروههای
آمر و ناهی جلوتر بود. بهتر دیدیم که شما را نیز در امواجی از این
دریا به تلاطم واداریم:
1) من میخواهم این واجب فراموش شده اسلام را به یاد شما و ملت ایران بیاورم: امر به معروف و نهی از منکر.
2) همه آحاد مردم باید وظیفه امر کردن به کار خوب و نهی کردن از کار بد را برای خود قایل باشند.
3) نهی از منکر کنید. این، واجب است. این مسئولیت شرعی شماست. امروز مسئولیت انقلابی و سیاسی شما هم هست.
4) هرچند فریضهى امر به معروف و نهى از منکر یکى از بزرگترین واجبات اسلامى است و توصیه به آن در قرآن و گفتارهاى پیامبر خدا (صلّى الله علیه و آله و سلّم) و امیر مؤمنان و دیگر امامان: داراى لحنى کمنظیر و تکاندهنده است، ولى اگر کسى از این همه چشمپوشى کند و تنها به نداى خرد انسانى گوش بسپرد، بازهم بىشک این عمل سازنده را فریضه و تکلیف خواهد شمرد.
5) امر به معروف هم مثل نماز واجب است. اگر کسی نهی از منکر نکند مثل اینکه نماز نمی خواند(ترک واجب) و اگر آنرا احیا نمی کند مثل اینکه نماز را احیا نمی کند.
6) امر به معروف و نهی از منکر در مقیاس وسیع و عمومی خود، حتی از جهاد بالاتر است. چون پایه دین را محکم میکند.
7) بارها گفتیم نهى از منکر زبانى جایز و واجب و وظیفهى همه است و در هیچ شرایطى هم ساقط نمىشود.
8) اگر معناى امر به معروف و نهى از منکر و حدود آن براى مردم روشن شود، معلوم خواهد شد یکى از نوترین، شیرینترین، کارآمدترین و کارسازترین شیوههاى تعامل اجتماعى، همین امر به معروف و نهى از منکر است
9) من چند سال است که گفتهام امر به معروف و نهی از منکر... امّا همه نمیکنند. همه تجربه نمیکنند. میگویند آقا چرا اثر نمیکند. تجربه کنید.
10) چرا عدهای از گفتن ابا میکنند؟ یک عده بر اثر ضعف نفس از گفتن ابا میکنند، یک عده هم خیال میکنند که گفتن فایدهیی ندارد.
11) بعضی گفته اند که باید احتمال تاثیر وجود داشته باشد. من میگویم احتمال تاثیر همه جا قطعی است.
12) نهی از منکر اراده و تصمیم و شجاعت لازم دارد.
13) این که ما روی مساله فساد و فحشا و مبارزه و نهی از منکر و این چیزها صحبت میکنیم، یک علت عمده اش این است که جامعه را تخدیر میکند.
14) بدترین خطرها این است که یک روز در جامعه، گناه به عنوان ثواب معرفى شود؛ کار خوب به عنوان کار بد معرفى شود و فرهنگها عوض شود.
15) اوّلین فایدهى امر به معروف و نهى از منکر همین است که نیکى و بدى، همچنان نیکى و بدى بماند ... وقتى در جامعه گناه منتشر شود و مردم با گناه خو بگیرند، کار کسى که در رأس جامعه قرار دارد و مىخواهد مردم را به خیر و صلاح و معروف و نیکى سوق دهد، با مشکل مواجه خواهد شد ... یکى از موجبات ناکامى تلاشهاى امیر مؤمنان با آن قدرت و عظمت در ادامهى این راه، که بالاخره هم به شهادت آن بزرگوار منجر شد، همین بود.
16) مهمترین وظیفه در صراط امر به معروف و نهی از منکر: نیروهای مومن و آمر به معروف و ناهی از منکر در صحنه حضور داشته باشند.
17) مگر لازم است که اینجا هم دولت وارد شود. یا دستگاه قضایی مستقیماً وارد شود؟ خود مردم باید وارد بشوند . خود مردم باید نهی کنند. البته دولت ، مجلس شورای اسلامی ، دستگاه قضایی و نیروی انتظامی ، موظفند که ناهی از منکر را پشتیبانی کنند. این وظیفه آنهاست.
18) همان امر به معروف و نهی از منکر و پایبندی بر اصول است که می تواند مقابل انحرافها و خطاهای فاحش دنیای امروز بایستد. هیچ چیز دیگر نمی تواند.
19) قوام حکومت اسلامی ، با امر به معروف ونهی ازمنکر است.
20) علمای دین باید مردم را هدایت و راهنمایی کنند. کیفیت نهی از منکر را بیان کنند و منکر را برای آنها شرح دهند.
*** امّا کلام به بیان لزوم و اهمیت منحصر نمیشود و شیوه اجرای کار را نیز بیان مینماید:
1) امر ونهی ، فقط زبانی وگفتاری است ؛ البته یک مرحله قبل از زبان هم دارد که مرحله قلب است و اگر آن مرحله باشد ، امر به معروف زبانی ، کامل خواهد شد..... اگر خدای نکرده ، دل با زبان همراه نباشد ، انگاه انسان مشمول این جمله می شود که « لعن الله الامرین بالمعرو التّارکین له» کسی که مردم را به نیکی امر می کند ، اما خود او به آن عمل نمی کند ؛ مردم را از بدی نهی می کند ، اما خود او همان بدی را مرتکب می شود . چنین شخصی مشمول لعنت خدا می شود ، این چیز خیلی خطرناکی خواهد شد.
2) امر به معروف یک مرحله گفتن دارد و یک مرحله عمل.گفتن برهمه واجب است و همه باید بدون ملاحظه آنرا انجام دهند. شما به غیر از زبان، هیچ تکلیف دیگرى ندارید. نهى از منکر براى مردم، فقط زبانى است.
3) تأثیر امر و نهى زبانى اگر انجام گیرد از تأثیر مشت پولادین حکومتها بیشتر است
4) در هرجایى که هستند، اگر خلافى را دیدند، به خلافکار بگویند: این، از نظر اسلام خلاف است؛ چرا انجام مىدهى؟
5) بگویید: «آقا، نکن.» این تکرارِ «نکن»، براى طرف مقابل، شکننده است.
6) عاملى که جامعه را اصلاح مىکند، همین نهى از منکر زبانى است ... مردم باید بگویند. ده نفر، صد نفر، هزار نفر! افکار عمومى روى وجود و ذهن او باید سنگینى کند. این، شکنندهترین چیزهاست.
7) هنگامى که دل شما نسبت به این معروف، بستگى و شیفتگى داشته باشد، این امر شما، امر صادقانه است ... وقتىکه در دل شما نسبت به این کارها بغض وجود داشته باشد، این نهى، یک نهى صادقانه است.
8) هنگامى که به این وظیفه عمل شود، به تعداد آمران و ناهیان، دعوت به خیر در میان مردم صورت مىگیرد، و بىگمان لبیکگویانِ به این دعوت نیز کم نخواهند بود.
9) مثلا یک نفر دارد کار خلافی می کند می گویند آقا شما این کار را نباید می کردی. این مطلب را بگو و برو. می گوید او برمی گردد دو تا فحش به من می دهد. خیلی خوب حالا دو تا فحش هم به شما بدهد برای خاطر امر خدا تحمل کنید. اگر نفر دوم هم بگوید آقا شما باید این کار را نمی کردی بدانید اگر دعوا هم بکند دعوایش کمتر از آنی است که با نفر اول کرده است. نفر سوم و نفر دهم و نفر بیستم هم همین طور. بنابراین اگر نهی از منکر باب شد و تا نفر بیستم رسید شما خیال می کنید آن آدم دیگر آن کار را تکرار خواهد کرد؟ نهی از منکر واقعا معجزه می کند فقط هم زبانی؛ یدیش در اختیار حکومت است.
10) گفتن با زبان خوش و لحن مناسب و در جایی هم با زبان تند- اگر مفسده نداشته باشد-.
11) نه اینکه از او خواهش کنید ، باید بگویید آقا ! نکن ؛ این کار یا این حرف درست نیست . امر ونهی باید از حالت استعلاء باشد . البته این استعلاء معنایش این نیست که آمران حتماً باید بالاتر از ماموران ، وناهیان بالاتر از منهیان باشند ، نه ، روح ومدل امر به معروف ، مدل امر ونهی است ؛ مدل خواهش و تقاضا وتضرع نیست . نمی شود گفت خواهش می کنم شما این اشتباه را نکنید ؛ نه ، باید گفت : آقا ! این اشتباه را نکن ، چرا اشتباه می کنی ؟ طرف، هر کس است – بنده که طلبه حقیری هستم – از بنده مهمتر باشد، او هم مخاطب امر به معروف ونهی ازمنکر قرار می گیرد.
12) در خصوص امر به معروف و نهى از منکر حدیثى دیدم که از جمله چیزهایى که براى آمر به معروف و ناهى از منکر ذکر مىکند، رفیق فیما یأمر و رفیق فیما ینهى (34) بود. آن جایى که جاى رفق است که غالب جاها هم از این قبیل است انسان باید با «رفق» عمل کند؛
13) منکرى را که دیدید، با زبان تذکّر دهید. اصلًا لازم هم نیست زبان گزنده باشد و یا شما براى رفع آن منکر، سخنرانى بکنید. یککلمه بگویید: آقا! خانم! برادر! این منکر است. شما بگویید، نفر دوم بگوید، نفر سوم بگوید، نفر دهم بگوید، نفر پنجاهم بگوید؛ کى مىتواند منکر را ادامه دهد؟
*** امّا رهنمودها حتی به آسیب شناسی در مرحله اجرا هم میرسد:
1) منکر را باید بشناسید. چیزهایى ممکن است به نظر بعضى منکر بیاید؛ در حالى که منکر نباشد. باید معروف و منکر را بشناسید.
2) مسئله امر به معروف ونهی ازمنکر ، مثل مسئله نماز است. یاد گرفتنی ست ، باید بروید یاد بگیرید . مسئله دارد که کجا و چگونه باید امر به معروف ونهی از منکر کرد
3) بریزید، طرف مقابل را تکه پاره کنید؟! نه، این نیست. حرف بزنید، بگویید؛ یککلمه بیشتر هم نمىخواهد؛ لازم نیست یک سخنرانى بکنید.
4) بزرگترین حربه در مقابل گناهکار، گفتن و تکرار کردن است. این که یک نفر بگوید امّا ده نفر ساکت بنشینند و تماشا کنند، نمیشود. اگر یکی دچار ضعف نفس بشود، یکی خجالت بکشد و یکی بترسد، این که نهی از منکر نخواهد شد.
5) من یقین دارم و تجربههاى این چند سال هم نشان داده تا نیروهاى مؤمن و حزباللهى براى انجام کارى به میدان مىآیند، یک عده عناصر بدلى و دروغین، با نام اینها در گوشهاى فسادى ایجاد مىکنند تا ذهن مسئولین را نسبت به نیروهاى مؤمن و حزباللهى و مردمى چرکین کنند.
6) جوان حزباللهى هم باید باهوش باشد. باید چشمهایش را باز کند و نگذارد کسى در صفوف او رخنه کند و به نام امر به معروف و نهى از منکر، فسادى ایجاد نماید که چهرهى حزب اللّه را خراب کند. باید مواظب باشید. این، به عهدهى خودتان است.
7) گناهکار هم فقط بد حجاب نیست ؛ که بعضی فقط به مسئله بد حجابی چسبیده اند. این ، یکی از گناهان است؛ و از خیلی از گناهان کوچکتر است ، خلافهای فراوانی از طرف آدمهای لاابالی در جامعه وجود دارد ؛ خلافهای سیاسی ، خلافهای اقتصادی ، خلاف در کسب و کار ، خلاف در کار اداری ، خلافهای فرهنگی ، اینها همه خلاف است ، کسی غیبت می کند ، کسی دروغ می گوید ، کسی توطئه می کند ، کسی مسخره می کند ، کسی کم کاری می کند ، کسی ناراضی تراشی می کند ، کسی مال مردم را می دزدد ، کسی آبروی مردم را بر باد می دهد . اینها همه منکراست.
8) البته امر به معروف و نهی از منکر حوزه های گوناگونی دارد که باز مهمترینش حوزه مسئولان است ؛ یعنی شما باید ما را به معروف امر ، و از منکر نهی کنید. مردم باید از مسئولان ، کار خوب را بخواهند ؛ آن هم نه به صورت خواهش و تقاضا ؛ بلکه باید از آنها بخواهند . این مهمترین حوزه است ؛ البته فقط این حوزه نیست ؛... نهی از منکر هم فقط نهی از گناهان شخصی نیست . تا می گوییم نهی از منکر ، فوراً در ذهن مجسم می شود. که اگر یک نفر در خیابان رفتار و لباسش خوب نبود ، یکی باید بیاید و او را نهی از منکر کند ؛ فقط این نیست ؛ این جزء دهم است.
*** برآن شدیم لا اقل یک بار به ولی اعتماد کنیم. میخواهیم یک بار پس از شنیدن سخن ولی نگوییم: «عجب کلام خوبی، ولی...» بر آن شدیم که یک بار تجربه کنیم آن چه را او خواسته و فرموده: «تجربه کنید.»0
گفتیم همگی در کنار هم جمع شویم تا با عنایت خدای متعال و مدد اولیائش ، این فریضه فراموش شده را احیا نماییم. امّا از آن جا که مساله خطیر است، نیاز به عالمی آگاه به زمان و ولایی و خوگرفته به معارف اهل بیت را احساس کردیم. از حاج آقای جاودان (حفظه ا...) خواستیم تا این مهم را بر عهده گیرند و ایشان هم منت نهادند و پذیرفتند. با مشورتهای فراوان و تایید حاج آقا قرار است از نمایشگاه قرآن امسال ، گروه های فعال امر به معروف، این کار را به طور هماهنگ شروع نمایند. حال از تمام رفقای دغدغه مند احیای امر به معروف و نهی از منکر دعوت میکنیم که در این حرکت که ما آن را «احیا» ی امر به معروف و نهی از منکر میدانیم مشارکت نمایند. ان شاء الله که به برکت دعای امام زمان (عج) و راهبردهای رهبر عزیزمان و استفاده از مواعظ و رهنمودهای حاج آقای جاودان، حرکتی آغاز شود که امتداد آن تمام جامعه را فرابگیرد و آخرین گامها را تا لقای حضرت مولا و جامعه مهدوی برداریم، ان شاءالله.
یا علی
ehya.blog@gmail.com
شماره پیامک: 09196832219
